İş Güvenliği Uzmanları İle Kısmi Süreli Sözleşme Yapılabilir

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu "işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemek" üzere 30 Haziran 2012 tarihinde 28339 sayılı Resmi Gazetede yayınlandı. İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerinde görevli iş güvenliği uzmanlarının nitelikleri, eğitimleri ve belgelendirilmeleri, görev, yetki ve sorumluluklarına dair usul ve esasları düzenleyen yönetmelikler ise taslak olarak yayınlandı.\r\nKanunun amacı:\r\nİşyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması,\r\nMevcut sağlık ve güvenlik şartlarını iyileştirilmesi için,\r\nİşveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir\r\n \r\n6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanacaktır.\r\n \r\nKanuna göre;\r\nKamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren iki yıl sonra,\r\n50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra,\r\nDiğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,\r\nyürürlüğe girer.\r\nİş güvenliği uzmanlarından;\r\nC sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli sınıfta,\r\nB sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli ve tehlikeli sınıflarda,\r\nA sınıfı belgeye sahip olanlar ise bütün tehlike sınıflarında yer alan işyerlerinde çalışabilirler.\r\n \r\nBirden fazla iş güvenliği uzmanının görevlendirilmesinin gerektiği işyerlerinde, tam süreli görevlendirilen en az bir iş güvenliği uzmanının işyerinin tehlike sınıfına uygun belgeye sahip olması yeterlidir.\r\n \r\nMesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik çalışmaları da kapsayacak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için İş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü olan işveren;\r\n \r\n- Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı görevlendirir,\r\n \r\n- Çalışan sayısı ve işyerinin tehlike sınıfı dikkate alınarak tam süreli iş güvenliği uzmanı\r\nçalıştırma yükümlülüğü olmayan işyerlerinde işveren, gerekli niteliklere sahip olan bir iş\r\ngüvenliği uzmanı ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapabilir,\r\n \r\n- Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin\r\ntamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine\r\ngetirebilir.\r\n \r\n- İşveren gerekli belgelere sahip olması ve bu Yönetmelikte belirtilen şartları yerine\r\ngetirmesi halinde kendi işyerinde iş güvenliği uzmanlığı görevini yerine getirebilir.\r\n \r\n- İşverenin; iş sağlığı ve güvenliği konusunda uzman görevlendirmesi veya hizmet satın\r\nalması sorumluluklarını etkilemez ve iş sağlığı ve güvenliği hizmetleriyle ilgili maliyet\r\nçalışanlara yansıtılamaz.\r\n \r\nİş güvenliği uzmanlarının görevleri\r\nİş güvenliği uzmanları, rehberlik ve danışmanlık, risk değerlendirmesi, çalışma ortamı gözetimi ve eğitim, bilgilendirme ve kayıt gibi görevleri yerine getirmekle yükümlüdür:\r\n \r\nRehberlik ve danışmanlık;\r\nİşyerinde yapılacak değişikliklerle ilgili olarak tasarım, makine ve diğer teçhizatın durumu, bakımı, kişisel koruyucu donanımların seçimi, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ve genel iş güvenliği kurallarına uygun olarak sürdürülmesini sağlamak, İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirmek. İşyerinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalıklarının kaydının tutulması, kaza ve meslek hastalığının nedenlerinin araştırılması çalışana, ekipmana veya işyerine zarar verme potansiyeli olan olayların nedenlerinin araştırılması konusunda çalışma yapmak ve işverene önerilerde bulunmak.\r\n \r\nRisk değerlendirmesi;\r\nİşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmak, planlanan çalışmaların tamamlanmasını takip etmektir.\r\n \r\n \r\nÇalışma ortamı gözetimi;\r\nÇalışma ortamının gözetiminin yapılması, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı gereği yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümlerin planlanması ve uygulanması, işyerinde kaza, yangın veya patlamaların önlenmesi için yapılan çalışmalara katılmak, acil durum planlarının hazırlanması çalışmalarına katılmak ve durum hakkında rapor hazırlayarak işverene sunmak,\r\n \r\nEğitim, bilgilendirme ve kayıt;\r\nYönetmeliğe uygun olarak, çalışanlara verilmesi gereken eğitimleri belirlemek, planlamak ve uygulamak. Çalışma ortamının gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek ve yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile işbirliği yaparak hazırlamak.\r\nHazırlanacak iş sağlığı ve güvenliği talimatları ile çalışma izin prosedürlerini hazırlayarak işverenin onayına sunmak ve uygulamasını kontrol etmek.\r\n \r\nİşyeri hekimi ile işbirliği yaparak yıllık çalışma planını hazırlamak.\r\nİşyeri hekimi ile işbirliği yaparak iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirme yapmak, Çalışan temsilcisi ve destek elemanlarının çalışmalarına destek sağlamak ve işbirliği yapmak.\r\n \r\nİş güvenliği uzmanlarının çalışma süreleri\r\n \r\na) 1 ile 10 çalışanı olan işyerlerinden,\r\n- Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, ayda en az 30 dakika,\r\n- Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, ayda en az 60 dakika,\r\n- Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, ayda en az 120 dakika,\r\nolmak üzere her çalışan başına ilave 15 dakika.\r\n \r\nb) 10’dan fazla çalışanı olan işyerlerinden,\r\n- Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 10 dakika,\r\n- Tehlikeli sınıfta yer alanlarda çalışan başına ayda en az 15 dakika,\r\n- Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda çalışan başına ayda en az 20 dakika,\r\n \r\nAz tehlikeli sınıfta yer alan 1000 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 1000 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının 1000 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.\r\n \r\nTehlikeli sınıfta yer alan 750 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 750 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının 750 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.\r\n \r\nÇok tehlikeli sınıfta yer alan 500 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 500 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının 500 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.\r\n \r\nİş güvenliği uzmanları sözleşmede belirtilen süre kadar işyerinde hizmet sunar. Birden fazla işyeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu işyerleri arasında yolda geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden düşülür.\r\n \r\nMehmet Fatih GELERİ\r\nİş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı