Malatya
28 Nisan, 2025, Pazartesi
  • DOLAR
    38.32
  • EURO
    43.77
  • ALTIN
    4105.0
  • BIST
    9.358
  • BTC
    92349.288$

6552 Sayılı Kanunda İş Kanununa İlişkin Bazı Değişiklikler ve Kıdem Tazminatı

13 Şubat 2015, Cuma 11:55
Soma Maden Kazası Mağdurlarına Yönelik Düzenlemeler\r\n\r\n \r\n\r\nHayatını kaybeden madencilerin SGK’ya olan her türlü borçları silinerek borcundan dolayı aylık bağlanamayan madenci yakınlarına aylık bağlanacaktır. (Madde 63)\r\n\r\n•    Ölüm aylığı için gerekli olan 5 yıl sigortalılık ve 900 gün prim ödeme şartı kaldırılarak hayatını kaybeden madencilerin yakınlarına ölüm aylığı bağlanacaktır. (Madde 63)\r\n\r\n•    Madencilerin anne-babalarına aylık bağlanması için gereken muhtaçlık şartı kaldırılarak anne-babalara aylık bağlanacaktır. (Madde 63)\r\n\r\n•    Madencilerin yakınlarından birinin (eş ve çocuklardan birisi, eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerden birisi) kamuda istihdam edilecektir. (Madde 63)\r\n\r\n•    Madencilerin yasal mirasçılarına konut tahsis edilmesi amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından bedelleri karşılanarak konut yaptırılacak ve bu konutlar madencilerin mirasçıları adına kura ile bedelsiz olarak verilecektir. (Madde 91)\r\n\r\nMaden Sektöründe Çalışan Tüm İşçilere Yönelik Düzenlemeler
\r\nMaden sektöründe çalışan tüm işçiler için ”55” olan emeklilik yaşı “50” olarak yeniden düzenlenmiştir . (Madde 41)\r\n\r\n•    Linyit” ve “Taşkömürü” çıkaran madencilere ödenecek ücret miktarı asgari ücretin iki katından az olamayacaktır. (Madde 9)\r\n\r\n•    Maden sektöründe çalışan tüm işçiler için çalışılmayan günler de çalışılmış gibi yıpranmaya (fiili hizmet süresi zammına) dâhil edilecektir. Maden yeraltı işlerinde çalışanların hafta tatili, genel tatil, ulusal bayram, yıllık izin, sıhhi izin, eğitim, kurs ve iş öncesi ve sonrası hazırlık süreleri de yeraltında çalışılıyormuş gibi SGK’ya bildirilerek bu sürelerde yıpranmaya dâhil edilecektir. (Madde 42) \r\n\r\n•    Yer altında çalışan madencilere fazla çalışma yaptırılamayacağı (İş Kanununda sayılan zorunlu ve olağanüstü haller  dışında) düzenlenmiştir. Zorunlu ve olağanüstü hallerde yapılacak fazla çalışma için ise saat başı ücret en az iki katı olarak ödenecektir. (Madde 4)\r\n\r\n•    Yer altı işlerinde çalışan işçilerin işten çıkarılması kıdem süresine bakılmaksızın ancak gerekçe ile yapılabilecek, gerekçesiz işten çıkarma yapılamayacak, böylece iş güvencesi güçlendirilmiş olacaktır. (Madde 2)\r\n\r\n•    Yeraltında çalışan işçiler için yıllık izin süreleri 4 gün artırılmıştır. (Madde 5)\r\n\r\n•    Madenciler için yer altında çalışma süresi haftalık 36 saat, günlük ise 6 saatle sınırlandırılmıştır. (Madde 7)\r\n\r\n \r\n\r\n

Taşeron İşyerleri ve İşçilere Yönelik Düzenlemeler

\r\n\r\n \r\n\r\nİşverenler, taşeron firmalara (alt işverenlere) iş vermeleri halinde, işçilerinin ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmekle ve varsa ödenmeyen ücretleri taşeron firmaların hak edişlerinden keserek işçilerin banka hesabına yatırmakla yükümlü tutulmuş ve maaş ödenmesi garanti altına alınmıştır. (Madde 3) \r\n\r\n \r\n\r\n•    Taşeron firma değişse bile işçi aynı işyerinde çalışmaya devam ediyorsa, izin süreleri, işçilerin daha önceki çalışmaları dikkate alınarak hesaplanacaktır. Asıl işveren izinlerin kullanılıp kullanılmadığını kontrol etmekle yükümlü kılınmıştır. (Madde 6) \r\n\r\n \r\n\r\n•    Kıdem Tazminatına İlişkin Düzenlemeler; 
\r\nAlt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatlarının ödenmesinde; kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet sürelerinin hesaplanması, alt işveren ile alt işveren işçisinden istenecek belgeler, merkezi yönetim kapsamı dışındaki kamu kurum veya kuruluşları arasındaki hizmet sürelerine tekabül eden tutarların tahsil ve ödeme işlemlerinin ne şekilde yapılacağı yönetmelikle belirlendi.\r\n\r\n \r\n\r\nBuna Göre; \r\n\r\n \r\n\r\n

Aynı kamu kurum veya kuruluşunda çalışanlar

\r\n\r\n \r\n\r\nAlt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışan işçilerin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, bu işyerlerinde 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca yapılan ihaleler kapsamında geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur.
\r\nSon alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona eren işçilerin birinci fıkraya göre tespit edilen sürelere ilişkin kıdem tazminatları, ilgili kamu kurum veya kuruluşu tarafından ödenir.\r\n\r\n \r\n\r\n

Farklı kamu kurum veya kuruluşunda çalışanlar

\r\n\r\n \r\n\r\nAynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesine tabi olarak farklı kamu kurum veya kuruluşlarında çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak tespit olunur.
\r\nFarklı kamu kurum veya kuruluşlarda çalıştırılan işçilerden son alt işvereni ile yapılmış olan iş sözleşmeleri kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona erenlerin birinci fıkraya göre tespit edilen sürelere ilişkin kıdem tazminatları, çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından ödenir.\r\n\r\n \r\n\r\n

Kamu kurum veya kuruluşlarından sonra özel sektör işyerinde çalışmaya devam edenler

\r\n\r\n \r\n\r\nAlt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermeyen ve alt işveren tarafından 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde çalıştırılmaya devam olunanlardan iş sözleşmesi kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona eren işçilerin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında aynı veya farklı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak tespit olunur.
\r\nBu işçilerden son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona ermiş olanların birinci fıkraya göre tespit edilen sürelere ilişkin kıdem tazminatları, çalıştırıldıkları son kamu kurum veya kuruluşu tarafından kendi işyerindeki en son ücretinin, yılları itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden hesaplanarak ödenir.\r\n\r\n

 

\r\n\r\n

Ödeme usulü

\r\n\r\n \r\n\r\n4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin bu Yönetmelik hükümlerine göre tespit edilen sürelere ilişkin kıdem tazminatları, ilgili kamu kurum veya kuruluşunca mülga 1475 sayılı Kanunun yürürlükte olan 14 üncü maddesi kapsamında ödenir.\r\n\r\n \r\n\r\nKamu kurum veya kuruluşları tarafından yapılacak olan kıdem tazminatı ödemeleri, 10 uncu maddede belirtilen belgeler esas alınarak doğrudan işçinin banka hesabına yapılır.\r\n\r\n \r\n\r\nHesaplanan kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun Ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili olarak açılacak bütçe tertibinden, (b) bendinde belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden, ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın doğrudan işçinin banka hesabına ödenir.
\r\nFarklı kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi halinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu, ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvellerinde yer alan kamu kurum veya kuruluşları arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi yapılmaz.\r\n\r\n \r\n\r\n

İşçinin başvurusu

\r\n\r\n \r\n\r\nKıdem tazminatı ödenmesi talebinde bulunan işçilerin veya ölümü halinde kanuni mirasçılarının, ilgili kamu kurum veya kuruluşuna banka hesap/IBAN numarasıyla birlikte yazılı olarak başvuruda bulunması ve çalıştığı kamu kurum veya kuruluşlarının listesi ile iş sözleşmesinin hangi nedenle sona erdiğine ilişkin olarak alt işverenden alacağı belgeyi eklemesi zorunludur.
\r\nİş sözleşmesinin hangi nedenle sona erdiğine ilişkin olarak alt işverenden alacağı belgenin alt işveren tarafından düzenlenmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları esas alınır. Düzenlenen belgede yer alan bilgilere ilişkin uyuşmazlık durumunda mahkemece verilecek karara göre işlem yapılır.\r\n\r\n \r\n\r\n

Ödemeye esas belgeler

\r\n\r\n \r\n\r\nKıdem tazminatına hak kazananlar için düzenlenen ödeme belgesine; işçinin yazılı talebi, harcama talimatı, hizmet cetveli ve kıdem tazminatının hesaplanmasını gösteren belge de eklenir.
\r\nİşçinin iş sözleşmesinin hangi nedenle sona erdiğine ilişkin olarak alt işverenden alınmış olan belge, kıdem tazminatı ödemesini yapan kamu kurum veya kuruluşu tarafından muhafaza edilir.\r\n\r\n \r\n\r\n

Hizmet cetvelinin düzenlenmesi

\r\n\r\n \r\n\r\nKıdem tazminatı talebinde bulunan ve iş sözleşmesi kıdem tazminatını hak edecek şekilde sona ermiş olan işçinin kıdem tazminatına esas toplam süresi, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca yapılan ihaleler kapsamında çalışmasının bulunduğu kamu kurum veya kuruluşlarınca düzenlenmiş olan hizmet cetvelleri esas alınarak tespit edilir.
\r\nÖdemeyi yapacak olan ilgili kamu kurum veya kuruluşu, işçinin çalıştığını beyan ettiği kamu kurum veya kuruluşlarından düzenlenecek hizmet cetvelinin gönderilmesini ister. Hizmet cetvelinin kamu kurum veya kuruluşu tarafından herhangi bir nedenle düzenlenememesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları esas alınır.\r\n\r\n \r\n\r\n

İhale dokümanı ve özlük dosyaları

\r\n\r\n \r\n\r\nKamu kurum veya kuruluşları, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca yapılan her bir ihale için, ihale dokümanı ve ihale sözleşmesi ile birlikte bu ihale kapsamında çalışan her bir işçinin nüfus bilgilerini, işe başlama ve işten ayrılma tarihlerini ve nedenini, çalışma sürelerini, ücret ve diğer mali haklarını, yıllık izin kullanımına dair bilgilerini ve sigorta kayıtlarını içeren bir özlük dosyası oluşturur. Kıdem tazminatı talebinde bulunan işçinin hizmet cetveli, ihale dokümanı ve ihale sözleşmesi ile özlük dosyası esas alınarak düzenlenir.\r\n\r\n \r\n\r\nKıdem tazminatına ilişkin diğer hususlar
\r\nKıdem tazminatının hesabında, daha önce kıdem tazminatı ödenmiş süreler dikkate alınmaz.
\r\nAynı kıdem süresi için bir defadan fazla kıdem tazminatı ödenmez.
\r\nYapılacak kıdem tazminatı ödemesinde, işçinin almakta olduğu en son ücreti ile ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün iş sözleşmesi ve kanundan doğan menfaatler de esas alınır.
\r\nKamu kurum veya kuruluşlarından sonra özel sektör işyerinde çalışmaya devam edenlere yapılacak kıdem tazminatı ödemesinde, işçinin son çalıştığı kamu kurum veya kuruluşundaki en son ücretinin asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı esas alınır. Ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması halinde, işçinin aradaki farkı işvereninden talep hakkı saklıdır.
\r\nBu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde 4857 sayılı Kanunun 120 nci maddesi ile yürürlükte bırakılan mülga 1475 sayılı Kanunun yürürlükte olan 14 üncü maddesi hükümleri uygulanır.\r\n\r\n \r\n\r\n \r\n\r\nGeçiş hükmü\r\n\r\n \r\n\r\nBu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamında istihdam edilen ve iş sözleşmesi devam eden işçilerin kıdem tazminatlarının hesabında kamu kurum veya kuruluşlarında ilk işe başladıkları tarih esas alınır.\r\n\r\n \r\n\r\nBu Yönetmelik kapsamında tespit edilen hizmet süresine ilişkin kıdem tazminatı, 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iş sözleşmesi feshedilmiş olan işçilere ödenmez.\r\n\r\n \r\n\r\n \r\n\r\n•    Kamu kurumları açısından taşeron çalıştırılabilecek yardımcı hizmetlerin hangileri olduğu yargı kararları da dikkate alınarak işçi, işveren ve kamu görevlileri konfederasyonları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecektir. Ancak, belediyeler kendi özel kanunları ve diğer kanunlarda yer alan özel hükümler doğrultusunda da hizmet alımı yapabilecektir. (Madde 10)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Özelleştirme programında bulunan idareler için taşeron firmalarla çalışmak üzere ihaleye çıkmak için Özelleştirme İdaresi Başkanlığından, KİT’ler için ise Hazine Müsteşarlığından izin alınacaktır. (Madde 11)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Taşeron işçiler görevlendirildikleri hizmetler dışında başka görevlerde çalıştırılamayacaktır. Aksi durumlarda idari para cezaları verilecektir. (Madde 11)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Kamu kurumlarındaki taşeron firmanın yetki vermesi kaydıyla, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu kamu işveren sendikalarından birisi tarafından toplu sözleşme yürütülecek, bu durumda ortaya çıkacak fiyat farkı ilgili idare tarafından karşılanacaktır. (Madde 13)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Kamuda süreklilik arz eden işlerin ihalesinin üç yıllık bir süre için yapılacağı düzenlenmektedir. Böylece, taşeron işçilerinin bir yıldan düşük ihaleler nedeniyle İş Kanunundan doğan hak kayıpları önlenmektedir. (Madde 14)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Taşeron işyerlerine ilişkin iş müfettişlerince hazırlanan raporlara yapılacak itirazlar için süre 6 günden 30 güne çıkarılmış ve itiraza ilişkin dava süresi 4 ay olarak belirlenmiş, temyiz yolu da açılmıştır. (Madde 1)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Mahalli idarelerde (belediyeler, il özel idareleri) alt işveren işlerinde çalışan personel, Kanunun yayımını izleyen 120 gün içinde aynı mahalli idarenin kendi birimleri veya bağlı kuruluşları arasında iş veya işyeri değişikliğine tabi tutulabilecektir. (Madde 12)\r\n\r\n \r\n\r\n

Yurt Dışında Yaşayan Vatandaşlara Yönelik Düzenlemeler

\r\n\r\n \r\n\r\n•    Türk vatandaşlığından çıkan mavi kartlılara sosyal güvenlik açısından borçlanma hakkı getirilmektedir. (Madde 28)
\r\n•    Türkiye ile arasında ikili sözleşme bulunan ülkelerde yaşayan vatandaşların emeklilik işlemleriyle ilgili olarak esas alınacak süre diğer ülkedeki ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilecektir . (Madde 29)
\r\n•    Bu konularda dava açanların davalarından feragat etmesi halinde, yargılama giderlerine hükmedilemeyeceği düzenlenmiştir (Madde 30)\r\n\r\n \r\n\r\n \r\n\r\n

Çalışma Hayatına Yönelik Düzenlemeler

\r\n\r\n \r\n\r\nDaha önce 2 çocuk için geçerli olan doğum borçlanması 3’e çıkarılmış ve Bağ-Kurlular ile memurların da bu haktan yararlanması sağlanmıştır.  (Madde 43)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Daha önce 2 çocuk için geçerli olan tüp bebek uygulaması için verilen destekler 3 çocuk için geçerli olacaktır. İlk iki denemede sırası ile %30 ve %25 katılım payı alınırken üçüncü denemeden %20 katılım payı alınması düzenlenmiştir. Ayrıca terör mağdurları ve bakmakla yükümlülerinin tüp bebek uygulamasından yararlanmaları kolaylaşmıştır (aranan ön şartlar kaldırılarak ).(Madde 45, 47)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Mevcut durumda, 6 ay boyunca bankadan emekli aylığı çekilmediği için aylık ödemesi durdurulmakta ve sağlık hakkı askıya alınmaktadır. Yapılan düzenleme ile emekli, dul ve yetimler adına gönderilen aylıklarda durdurma süresinin 6 aydan 1 yıla çıkarılması düzenlenmiştir. (Madde 53)\r\n\r\n \r\n\r\n•    Esnaf ve ziraat odaları kayıtlarındaki uygunsuzluklar sebebiyle sigortalılıkları iptal edilen esnaf ve çiftçilerin; söz konusu sürelere ilişkin prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarını 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla sigortalılıkları başlangıçtan itibaren geçerli olacaktır. (Madde 58)\r\n